به گزارش “سیمای اقتصادی” صدرالدین علیپور صبح امروز در نشست خبری با اصحاب رسانه با بیان اینکه موضوع پسماند و رفت‌وروب یکی از موضوعات اساسی شاخص توسعه محسوب می‌شود، اظهار کرد: مدیریت شهری را در کشورهای مطرح دنیا با موضوعات مرتبط با حوزه پسماند می‌سنجند.

وی با بیان اینکه در این حوزه روش موفق باید منجر به کاهش آلودگی شود، تصریح کرد: در حوزه مدیریت پسماند باید اساس کار را بر مبنای کاهش پسماند بگذاریم. این در حالی است که در گذشته روزانه بیش از ۸ هزار تن زباله در تهران تولید می شد.

مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند با اشاره به عملکرد برخی از شهرهای موفق دنیا در این زمینه توضیح داد: به عنوان مثال در شهر استکهلم هم‌اکنون هیچ زباله‌ای دفع نمی‌شود و حتی برای زباله‌های خطرناک هم راهی برای تبدیل وجود دارد. اما در تهران در حال حاضر مخازنی که در سطح شهر وجود دارند مشکلاتی را برای مدیریت شهری به وجود آورده‌اند و به دلیل اینکه هیچ زمانی خالی نیستند بحث زباله‌گردی رونق پیدا می‌کند و شاهد روان شدن شیرابه‌ها از این مخازن هستیم.

علیپور به برشمردن معضلات تهران در حوزه مدیریت پسماند پرداخت و گفت: ذخیره‌سازی نامطلوب، تفکیک نامناسب از مبدأ، رفت‌وروب ماشین‌آلات، معضلات ایستگاه‌های میانی و در نهایت پردازش در آرادکوه از جمله مشکلات تهران در حوزه پسماند است. در شهرهایی همانند برلین، وین و استکهلم هم‌اکنون مخازن داخل منازل هستند و در سیستم شهرسازی این موضوع تعریف شده است. در این مخازن زباله‌های تر و خشک از یکدیگر جدا می‌شوند و هفته‌ای دو بار زباله‌های تر با پرداخت هزینه و زباله‌های خشک بدون پرداخت هزینه جمع‌آوری می‌شوند. این در حالی است که ما در تهران در برخی از نقاط حتی زباله‌ها را تا روزی سه بار جمع‌آوری می‌کنیم.

وی با بیان اینکه تا زمانی که مخازن در سطح شهر تهران باشند؛ زباله‌گردها هم وجود دارند، عنوان کرد: پیمانکاران راغب هستند تا از نیروهای ارزان‌تر استفاده کنند. به همین دلیل زباله‌گردی برچیده نمی‌شود.

علیپور با بیان اینکه هم‌اکنون ۱۰ الی ۱۱ ایستگاه میانی برای جمع‌آوری زباله‌ها وجود دارد که در آنجا شاهد انتشار شیرابه‌ها هستیم و بعضاً گزارش‌ها و شکایت‌هایی نیز مطرح می‌شو، خاطرنشان کرد: برخی می‌گویند که باید مجتمع آرادکوه جابجا بشود. این در حالی است که حدود ۵۰ سال پیش یک تیم آمریکایی حدود ۲ سال زمان گذاشتند تا با شرایطی همانند نفوذناپذیر بودن خاک، دور بودن از محل سکونت و وجود محیط باد غالب، مکانی را انتخاب کنند و در آنجا این مجتمع مورد بهره‌برداری قرار گیرد. بعد از ساخت این مجتمع بود که فرودگاه و اتوبان ساخته شد. پس آنها خود باید فاصله‌شان را با محل دفن تنظیم می‌کردند.

مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند با تأکید بر اینکه در شهر تهران محیط مناسب دیگری برای انتقال مجتمع آرادکوه وجود ندارد، گفت: اگر هم بر فرض مثال چنین محیطی وجود داشته باشد دو سال زمان می‌برد تا مکان‌یابی‌های لازم انجام شود و باید به اندازه بودجه یک سال شهرداری تهران هزینه اختصاص دهیم تا بتوانیم تجهیزات همانند آرادکوه را در آنجا مورد بهره‌برداری قرار دهیم.

وی با اشاره به اجرای طرح کاپ در شهر تهران توضیح داد: کمپین‌های زیادی وجود داشت، اما ما تصمیم گرفتیم تا با اجرای طرح کاپ و ایجاد کمپین پس از این، شروع جدیدی را در حوزه پسماند داشته باشیم. برای این منظور آموزش‌های چهره به چهره را آغاز خواهیم کرد. شاید حتی اگر شهروندان این را بیاموزند که آب باقیمانده از زباله‌های خود را داخل کیسه نریزند بخشی از مشکلات شیرابه‌ها مرتفع شود.

علیپور با بیان اینکه هم‌اکنون در سایت آرادکوه، پسماندهای حجیم دفع نمی‌شوند و هیچ پسماند حجیمی اعم از لاستیک، شیشه و … به آنجا منتقل نمی‌شود، گفت: یکی از دلایل ناموفق بودن ما در حوزه کمپوست، وجود شیشه و پسماندهای حجیم بود. در حال حاضر منتقل نکردن شیشه‌ها به آرادکوه باعث شده که وزن پسماندهای انتقالی حدود هزار تن کاهش پیدا کند.

مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند با تأکید بر اینکه هم‌اکنون در ۹۵۰ ساختمان شهرداری تهران در مناطق ۲۲گانه سیستم تفکیک پسماند وجود دارد، عنوان کرد: اخیراً از سوی استانداری تهران به تمام ادارات شهر تهران ابلاغ شده تا به سامانه تفکیک مجهز شوند. در حال حاضر سازمان مدیریت پسماند برنامه‌ای را هم برای ساختمان‌های بلندمرتبه در سطح شهر تهران اجرایی کرده و با دادن مخازن به این ساختمان‌ها تلاش می‌کنیم تا به مرور، مخازن از داخل خیابان‌ها جمع‌آوری شوند. این طرح هم‌اکنون در مناطق ۲، ۳ و ۱۴ در حال اجراست.

علیپور همچنین بر طراحی اپلیکیشنی در این زمینه تأکید کرد و گفت: در نظر داریم تا با طراحی اپلیکیشنی، برنامه‌ریزی کنیم تا شهروندان بتوانند پسماندهای خشک خود را تحویل داده و به ازای آن مبلغی را دریافت کنند. همچنین نسل جدید RVM ها قرار است جلوی دانشگاه‌ها و اماکنی از این دست گذاشته و به ازای تحویل قوطی به شهروندان کارت‌بلیط یا مواردی از این دست را تحویل دهد. خوشبختانه امکان تهیه RVM ها از سمت شرکت‌های داخلی نیز وجود دارد.
وی ادامه داد: همچنین در نظر گرفته‌ایم تا در شهر تهران هزار دستگاه از مخازن چندگانه را مقابل فروشگاه‌های زنجیره‌ای قرار دهیم و در خوشبینانه‌ترین حالت در نظر داریم تا سال ۱۴۰۰ تعدادی مخازن ذخیره‌سازی هوشمند نیز در شهر تهران ایجاد کنیم.

وی با اشاره به اجرای سیستم MRS در بحث مدیریت زباله‌گردی عنوان کرد: ایجاد سیستم MRS در نقاط اقماری شهر تهران همانند ایستگاه‌های میانی که هم‌اکنون وجود دارد باعث کنترل سیستم جمع‌آوری می‌شود و در نهایت کارگرانی که مورد تأیید پیمانکاران هستند می‌توانند در این حوزه فعالیت کرده و در آخر زباله‌ها نیز به آرادکوه منتقل شوند.

علیپور با اشاره به اجرای برخی از طرح‌ها برای بهبود وضعیت آرادکوه توضیح داد: برای بهبود فرایند سیستم در آرادکوه قراردادی با شرکت کره‌ای منعقد شده که در نظر داریم در فاز اول بخشی از محل دفن زباله را نیز پوشش دهیم. با این کار می‌توانیم بخشی از انتشار بوی نامطلوب را کنترل کنیم. همچنین مذاکراتی با یک شرکت چینی انجام داده‌ایم تا بتوانیم زباله‌سوزی با ظرفیت ۲ هزار تن را وارد سیستم مدیریت پسماند شهر تهران کنیم که بتوان از این سیستم زباله‌سوز برای پسماندهای پزشکی هم استفاده کرد.

وی در پاسخ به برخی از منتقدین درباره انتشار بوی نامطلوب در مسیر فرودگاه امام خمینی (ره) توضیح داد: از حدود یک سال پیش مطالعات خود را در این زمینه آغاز کردیم و مشخص شد که در این مسیر به غیر از مجتمع آرادکوه، ۲۲ کانون بو وجود دارد. این در حالی است که مجتمع آرادکوه در فاصله ۱۱ کیلومتری از این مکان واقع شده و براساس اطلاعات سازمان هواشناسی در ۷۵ درصد از روزهای سال، باد غالب خلاف مسیر است. البته در این مسیر شاهد وجود دامداری‌هایی با وضعیت ۶ الی ۷ هزار دام، کشتارگاه‌ها، کارخانه‌های لبنی و مسیر فاضلاب هستیم.

علیپور تصریح کرد: یکی دیگر از معضلات در این مسیر، زباله‌سوزی‌های شبانه است که از سوی برخی از کارخانه‌ها و صنایع صورت می‌گیرد. برای رفع این مشکل باید مسئولین ذیربط از جمله سازمان حفاظت محیط‌زیست و آب و فاضلاب اقدامات مناسبی را انجام دهند. برخی از این صنایع باید جابجا شوند و برخی دیگر نیز باید مجهز به سیستم تصفیه آنلاین شوند.

مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند مدت در نظر گرفته شده برای اجرای برنامه‌های اعلام شده را دو سال دانست و گفت: هم‌اکنون در برخی از مناطق شهر تهران همانند منطقه ۱۳ که برنامه‌ای شبیه MRS اجرایی شده است تقریباً شاهد وجود زباله‌گردها نیستیم. اگرچه سامانه ثبت‌نام متولیان جمع‌آوری زباله در دست اقدام است اما امکان کنترل کامل در این زمینه وجود ندارد و زباله‌گردهای غیررسمی نیز باز هم می‌توانند فعالیت کنند.

وی در پاسخ به سؤالی درباره انجام آنالیزهای شیمیایی پسماندهای تهران عنوان کرد: این اقدام در راستای اجرای طرح جامع مدیریت پسماند انجام می‌شود. البته حدود ۲۰ سال قبل از سوی یک شرکت آلمانی طرح جامعی برای شهر تهران در نظر گرفته شده بود که ما هم‌اکنون در نظر داریم طرح جدیدی را اجرایی کنیم که به ازای آن باید آنالیزهای فیزیکی و شیمیایی صورت گیرد. به عنوان مثال در بحث زباله‌های ساختمانی، آنالیزهای شیمیایی در روی موادی همچون گچ انجام می‌شود تا سطح بروز آلودگی آن مشخص شود.

مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند با بیان اینکه در حال حاضر روزانه ۳ هزار تن زباله در شهر تهران دفن می‌شود، توضیح داد: همچنین روزانه ۲۰۰ تن زباله در نیروگاه زباله‌سوز سوزانده می‌شود.

علیپور در پاسخ به سؤال دیگری درباره وضعیت پسماندهای بیمارستانی در شهر تهران توضیح داد: به لحاظ قانونی، مسئولیت جمع‌آوری زباله‌های بیمارستانی با شهرداری‌ها نیست و بر عهده وزارت بهداشت است. اما شهرداری تهران با توجه به پتانسیلی که در اختیار داشت و البته اینکه دستگاه دیگری آمادگی انجام این کار را نداشت در این زمینه به وزارت بهداشت کمک می‌کند. شهرداری اصفهان هم‌اکنون برای دفن زباله‌های بیمارستانی کیلویی دو هزار و ۵۰۰ تومان دریافت می‌کند. این در حالی است که در شهر تهران شهرداری برای این اقدام تنها کیلویی ۹۰۰ تومان هزینه دریافت می‌کند و بعضاً این باعث می‌شود که ما حتی متضرر شویم.

مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند با بیان اینکه شهرداری تهران در نظر دارد تا یک زباله‌سوز مجزا برای پسماندهای بیمارستانی طراحی کند، گفت: یک شرکت خارجی تعهد داده بود تا زباله‌های بیمارستانی را به صورت ایزوله جمع‌آوری، منتقل و در نهایت بسوزاند. البته در این زمینه هزینه باید با قیمت واقعی پرداخت شود تا ما بتوانیم با این شرکت خارجی همکاری کنیم. در همین راستا هفته آینده احتمالاً شهردار تهران دیداری را با وزیر بهداشت خواهند داشت تا نتیجه نهایی و شیوه همکاری مشخص شود. اگر همکاری محقق نشود احتمالاً وزارت بهداشت خود پیمانکاری را برای این امر باید در نظر بگیرد.

علیپور در پایان تصریح کرد: در کارگروه پسماند استان تهران اخیراً استاندار اعلام کرد که اگر وزارت بهداشت بتواند پیمانکاری را در این زمینه معرفی کند این امر به آنها واگذار خواهد شد. البته من بعید می‌دانم پیمانکاری مجهز در این زمینه اعلام آمادگی کند.