​به گزارش “سیمای اقتصادی” با توجه به افزایش فیشینگ در کشور و روند پیچیده پیگیری آن،‌ مسئولان بانک مرکزی و سایر نهادهای متولی برای مهار و مبارزه با این جریان، طرح اخذ رمز پویا یا رمز دوم و یکبار مصرف در نقل و انتقالات پول در فضای وب و اینترنت را در دستور کار قرار دادند.

هر چند که قرار بود اجباری شدن اخذ رمز پویا از اول دی‌ماه به اجرا برسد، اما طبق آخرین ابلاغیه بانک مرکزی؛ برای رفاه حال مشتریان بانکی و ایجاد فرصت بیشتر برای انجام کار، از ابتدای دی‌ماه اجرای طرح رمز دوم پویا به صورت مرحله‌‌ای در بانک‌ها و موسسات اعتباری در چند روز انجام خواهد شد. از ابتدای دی‌‌ماه با اعمال تغییرات لازم در درگاه‌‌های پرداخت اینترنتی، امکان درخواست رمز دوم پویا و دریافت آن از طریق پیامک به تدریج و در چند روز برای مشتریان بانک‌های مختلف فراهم خواهد شد.

در حالی که در لحظات دقایق ٩٠ برای اجرای این طرح قرار داریم اما هنوز بسیاری از کاربران بانکی نسبت به فعال‌سازی رمز دوم اقدام نکرده‌اند و هنوز با نحوه و فرآیند فعال‌سازی رمز پویا آشنا نیستند؛ همین امر باعث تأخیر در فعالسازی‌ها شده است؛ از این رو مدیر امور فناوری اطلاعات بانک صادرات ایران به تمام سوالات احتمالی درباره فعال‌سازی رمز پویا پاسخ داده است.

*تشریح سه روش برای فعال‌سازی و دریافت رمز دوم تمام کارت‌های بانکی
سیدجعفر صدری، مدیر امور فناوری اطلاعات بانک صادرات ایران در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا درباره سه روش فعال‌سازی رمز دوم کارت‌های بانکی یا رمز پویا اظهار کرد: سوال عمده مشتریان این است که چرا تمام بانک‌ها یک روش واحد نسبت به فعال‌سازی رمز دوم و ارائه آن به مشتریان ندارند. بانک‌ها با توجه به تعداد مشتریان، تعداد درگاه‌ها، عابربانک‌ها و تعداد شعب، روش‌های متعددی برای فعال‌سازی رمز دوم به کار گرفته‌اند.
وی افزود: در کل سه روش برای فعال‌سازی رمز پویا کارت بانکی وجود دارد. روش اول استفاده از اینترنت‌بانک‌ و همراه‌بانک است؛ چرا که افرادی نسبت به پویاسازی رمز دوم اقدام می‌کنند که در فضای وب فعال هستند، بنابراین اپلیکیشن‌های موبایلی را می‌شناسند و برای فعال‌سازی رمز دوم و اخذ آن، استفاده از اپلیکیشن برای این افراد راحت‌تر است.
صدری در پاسخ به این سوال که با توجه به تعدد کارت‌های بانکی نصب هر اپلیکیشن برای یک کارت بانکی دشوار به نظر می‌رسد، گفت:‌ از سال گذشته بانک‌ها به این نتیجه رسیدند که یک اپلیکیشن واحد برای ارائه رمز دوم به مشتریان تهیه کنند اما از آنجایی که روش‌های دوم و سوم برای ارائه و ارسال رمز دوم به مشتریان مطرح شد این موضوع کم‌رنگ‌تر شد اما در حال حاضر تعدادی از بانک‌ها یک اپلیکیشن واحد برای در اختیار گذاشتن رمز پویا به مشتریان خود طراحی کردند.
مدیر امور فناوری اطلاعات بانک صادرات ایران با اشاره به روش دوم برای فعال‌سازی و اخذ رمز دوم کارت بانکی تصریح کرد: کاربرانی که گوشی هوشمند ندارند و نمی‌توانند از اپلیکیشن «ریما» برای فعال‌سازی رمز پویا و اخذ آن استفاده کنند، می‌توانند با مراجعه به درگاه یو اس اس دی برای فعال‌سازی و گرفتن رمز دوم اقدام کنند. این گروه از کاربران می‌توانند رمز دوم خود را از طریق پیامک اخذ نمایند.
وی با اشاره به روش سوم برای فعال‌‎سازی و اخذ رمز پویا گفت: با پشتیبانی بانک مرکزی سامانه‌ای تحت عنوان «هریم» طراحی شده است که تمامی مشتریان بانکی می‌توانند از طریق این سامانه رمز دوم درخواست کنند. این سامانه درگاهی است که افراد فارغ از اینکه مشتری کدام بانک هستند می‌توانند به وسیله آن نسبت به انجام امور مربوط به رمز پویا اقدام کنند.
این مقام آگاه با اشاره به تعدد روش‌ها برای فعال‌سازی رمز پویا گفت: هر بانکی بنا به شرایط خود نسبت به بکارگیری این سه روش اقدام کرده است، برای مثال از آنجایی که بانک صادرات ایران دارای ٥٥٠٠ عابربانک در سطح کشور است و کارت‌های بانکی قابل توجهی دارد، تصمیم گرفت فعال‌سازی از طریق عابربانک را در اختیار مشتریان خود قرار دهد، چرا که اولا خدمات‌رسانی از طریق عابربانک‌ها به صورت شبانه‌روزی بوده و دوم اینکه حجم زیاد درخواست‌ها در شعب می‌توانست باعث کاهش رضایت‌مندی‌ مشتریان شود. از این رو در این بانک هر سه روش برای فعال‌سازی رمز پویا در اختیار کاربران قرار گرفت.

* تغییر شماره همراه برای دریافت رمز دوم از طریق عابربانک‌ها
صدری درباره اهمیت احراز هویت و مشخص شدن یک شماره همراه برای هر حساب بانکی اظهار کرد: شماره موبایل مشتریان ذخیره شده است اما از مشتریان نپرسیده‌ایم که آیا می‌خواهند داده‌های حساس مانند رمز دوم به این شماره ارسال شود یا خیر؟ بنابراین احراز هویت شماره موبایل اهمیت بسیار بالایی دارد. اگر شماره موبایل درخواست داده شده با شماره موبایلی که در سیستم بانکی ثبت شده یکسان باشد به کاربر اجازه ادامه کار داده می‌شود، اما برای تغییر شماره موبایل نیازی به مراجعه به شعبه نیست.

*روند دریافت رمز پویا برای حساب‌های مشترک
مدیر امور فناوری اطلاعات بانک صادرات با اشاره به تعیین تکلیف حساب‌های مشترک که یک کارت بانکی با دو شماره موبایل دارند، گفت: سوالی که از سوی مشتریان بسیار تکرار می‌شود این است که آیا برای حساب‌های حقوقی و حساب‌های مشترک امکان اخذ رمز دوم وجود دارد؟ پاسخ این است که برای هر حسابی که کارت بانکی صادر شده و آن کارت دارای رمز ایستا است می‌توان رمز دوم صادر کرد.
وی افزود: اما حساب‌های مشترک که دو شماره موبایل برای آن ثبت شده باید حتما یک شماره موبایل داشته باشند و این افراد برای مشخص کردن یک شماره موبایل جهت اخذ رمز دوم باید به یکی از شعب بانک مراجعه کنند.
صدری با اشاره به تکلیف حساب‌های حقوقی گفت: برای حساب‌های حقوقی کارت صادر نمی‌شود اما اگر کاربری برای حساب حقوقی خود موفق به دریافت کارت شده باشد می‌تواند رمز دوم هم بگیرد.

*سهم ٧٥ درصدی مبالغ کمتر از ٥٠ هزار تومان در تراکنش‌های بانکی
وی با بیان اینکه در تمام دنیا اخذ رمز دوم برای مبارزه با فیشینگ رایج است، گفت: واقعیت این است که در ایران تراکنش‌های خرد در فضای وب بسیار بیشتر از تمام دنیا است به طوری که ٧٠ تا ٧٥ درصد ماهیانه تراکنش‌ها برای مبالغی کمتر از ٥٠ هزار تومان یا حتی کمتر از ٢٥ هزار تومان است. در دنیا برای این مبالغ کیف پول طراحی شده که در این سازوکار نیازی به اخذ رمز دوم نیست.
مدیر امور فناوری اطلاعات بانک صادرات ایران، افزود: در ایران هم ٣٢ نوع کیف پول وجود دارد اما از آ‌نجایی که حتی تراکنش‌هایی با ارزش ١٠٠ تا ٥٠٠ تومان از طریق هفت میلیون پایانه فروش انجام می‌شود که کارمزدی هم برای آن تعریف نشده، کاربران تمایلی برای استفاده از کیف پول‌ها ندارند.

*افزایش زمان انقضای رمز دوم به ١٢٠ ثانیه
صدری با اشاره به زمان تعریف شده برای استفاده از رمز دوم از روش پیامک یا سایر روش‌ها، گفت: پیش از این مدت زمان انقضای هر رمز دوم ٦٠ ثانیه تعریف شده است اما پس از انجام مطالعات بیشتر این زمان را به ١٢٠ ثانیه افزایش دادیم تا کاربران فرصت بیشتری برای استفاده از رمز دوم داشته باشند.

* وجود ٤٠٠ میلیون کارت بانکی در ایران
صدری با بیان اینکه تعدد کارت‌های بانکی بین ایرانیان بسیار زیاد است، گفت:‌ طبق آخرین آمار ٤٠٠ میلیون کارت بانکی در ایران وجود دارد که ٨٠ میلیون از این کارت‌ها فعال هستند.
وی افزود: با فعال‌سازی رمز دوم در تعداد کارت‌های بانکی‌ ریزش قابل توجهی خواهیم داشت، چرا که بسیاری نسبت به استفاده از این کارت‌ها اقدام نمی‌کنند.

*راهکار بانک‌ها در بارگذاری اپلیکیشن‌های بانکی برای گوشی‌های آیفون
مدیر امور فناوری اطلاعات بانک صادرات ایران درباره مشکلات کاربرانی که از گوشی‌های IOS استفاده می‌کنند برای بارگذاری اپلیکیشن‌های بانکی، گفت: واقعیت این است که اپلیکیشن‌ها در اپ‌استور وجود ندارد و کاربران باید این اپلیکیشن‌‌ها را از روی سایت بانک‌ها دانلود کنند که البته دانلود آن رایگان است.
وی در پاسخ به این سوال که باوجود اینکه بسیاری از اپلیکیشن‌های ایرانی در گوشی‌های آیفون پس از مدتی غیرفعال می‌شوند، آیا این اتفاق برای اپلیکیشن‌های بانکی هم ممکن است رخ دهد؟ گفت: این اپلیکیشن‌ها از طریق اکانت‌هایی که از سایر کشورها مانند چین خریداری می‌کنیم فعال می‌شوند اما از آنجایی که اپل تمام این اکانت‌ها را رصد می‌کند می‌تواند این اکانت برای ایران را مسدود کند. از این رو ممکن است هر چند وقت یک بار این اپلیکیشن‌ها برای کاربران با سیستم‌عامل‌های IOS غیرفعال شود اما امکان دانلود آن از طریق سایت تمام بانک‌ها وجود دارد.

*کاربران بانکی نگران هزینه دریافت پیامکی رمز دوم نباشند
صدری با تأکید بر اینکه مشتریان نگران هزینه‌های پیامک برای گرفتن رمز دوم نباشند، گفت: هیچ هزینه‌ای بابت ارسال رمز دوم از طریق پیامک به مشتریان بانکی تحمیل نمی‌شود و تمام هزینه‌های پیامک را بانک‌ها می‌پردازند.
وی افزود: البته با اپراتورهای تلفن‌های همراه در حال مذاکره هستیم تا هزینه ارسال پیامک برای رمز دوم را برای سیستم بانکی کاهش دهند.

*تا نیمه دی‌ماه فعالسازی رمز دوم برای تمام مشتریان بانکی اجباری می‌شود
این کارشناس امور فنی بانکی با تأکید بر اینکه فعال‌سازی رمز دوم به تعویق نیفتاده است، گفت: از فردا اخذ رمز دوم اجباری می‌شود اما تا ١٥ دی‌ماه بین بانک‌ها فعال‌سازی رمز دوم مرحله‌بندی خواهد شد و هر بانکی بنا بر تعداد مشتریان، تعداد درگاه‌ها و تعداد شعب تا ١٥ روز آینده نسبت به اجباری شدن رمز دوم برای کاربران بانکی اقدام می‌کنند.